Bút máy hay còn gọi là bút mực. là loại bút có một bầu chứa mực viết lỏng. Mực được dẫn tới ngòi bút qua một hệ thống dẫn bằng mao dẫn và trọng lực. Mực có thể chứa trong một hộp nhỏ bằng nhựa lắp trong bầu bút hoặc trong ruột cao su. Tiền sử của bút máy là cây sậy với đuôi được nhai nát để giữ chất màu của người Ai cập cổ đâị. Bút của những thầy đồ. Ở những thế kỹ trước trước khi có bút máy như ngày nay thì người ta dùng bút lông ngỗng nhưng người viết vẫn phải chấm bút vào lọ mực nên mỗi khi di chuyển thì rất phiền phức.
Năm 1884, anh nhân viên môi giới bảo hiểm Lewis Waterman phát chán với những bất tiện trên đã tiến hành một cuộc cách mạng trong thế giới bút. Vấn đề là làm thế nào để kiểm soát được dòng chảy của mực và tạo được bình mực dự trữ ngay trong cây bút? Waterman không được đào tạo về khoa học hay kỹ thuật nhưng lại tìm ra bí quyết mà hàng trăm chuyên gia khác bó tay. Đáp án khá đơn giản! Waterman phát hiện ra rằng lực hút mao dẫn có mối liên hệ động lực với áp suất khí quyển. Làm thế nào để một cây bút chứa bình mực và làm cho mực chỉ chảy xuống khi người viết sử dụng? Câu trả lời là trong ống dẫn (đưa mực xuống đầu bút và xuống trang giấy). Waterman tạo ra 2 hoặc 3 rãnh để không khí và mực đồng thời vận động. Không khí sẽ thế chỗ của phần mực đã sử dụng. Và cuộc cách mạng bắt đầu.
Cấu tạo của chiếc bút máy.
Bút máy có thể chia thành 3 phần chính là bình mực dự trữ, ống dẫn và ngòi bút:
- Bình mực dự trữ: trong đa số bút máy hiện đại, phần này dự trữ mực theo hai cách. Một cách đơn giản là đổ mực vào bình. Cách thứ hai sử dụng hệ thống pistol (một hộp kín với một que chạy dọc ở giữa và một ống bơm ở cuối).
- Ống dẫn: hệ thống ống dẫn đưa mực xuống ngòi bút bằng một loạt các rãnh. Hệ thống này bảo đảm khả năng rò rỉ mực ở mức thấp nhất. Ống dẫn kết hợp với ngòi bút đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng giữa trọng lực với áp suất khí quyển và hoạt động mao dẫn. Về phần mình, hoạt động mao dẫn bảo đảm rằng mực trong bút luôn chảy đều đặn cho dù xảy ra bất kỳ thay đổi áp suất không khí nào. Phần lớn các loại bút đều có một loạt các rãnh nhỏ để giải quyết số mực dư thừa do những sự mất cân đối áp suất trên. Những rãnh đủ mọi kích cỡ này giúp đạt được sự cân bằng tuyệt đối. Ống dẫn thường được làm bằng nhựa tổng hợp hoặc ở những cây bút “xịn” thì bằng chất ebonite (những loại chất này chống được các thành phần ăn mòn có trong mực).
- Ngòi bút: Bút máy tạo nên những nét đậm nhạt khác nhau tùy thuộc vào lực tay người viết, góc độ của bút với mặt giấy và độ quay của đầu ngòi bút. Hiệu quả là những nét tao nhã được tạo nên và hình thành cả nghệ thuật viết chữ đẹp.
- Những kim loại quý đóng vai trò quan trọng trong việc chế tạo ngòi bút, giúp ngòi bút có độ bền và viết đẹp hơn. Thường thì người ta dùng ngòi bút bằng thép không rỉ hoặc mạ vàng. Tuy nhiên, thép không rỉ là chất liệu quá cứng và không đáp ứng được yêu cầu của những người viết khó tính, nhất là những người viết tinh tế, luôn cần sự rung động giữa ngòi bút và tờ giấy. Trong khi đó, vàng tiếp tục giữ được vị trí vượt trội trong các chất liệu làm ngòi bút. Một trong những lý do là vàng không bị ăn mòn khi tiếp xúc với mực.
- Tính mềm của vàng cũng rất phù hợp để tạo sự linh họat cho ngòi bút. Ở dạng nguyên chất, vàng không đáp ứng được những tiêu chuẩn đàn hồi nên dùng vàng pha là tốt nhất. Loại vàng hay được sử dụng để chế tạo ngòi bút là 14k và 18k. Đầu ngòi bút không thể làm bằng vàng vì sẽ nhanh mòn trong thời gian ngắn. người ta chọn một chất liệu rắn, thường là Iridium hoặc Rhodium. Nhờ đó, người dùng có thể viết cả đời mà đầu bút vẫn nguyên vẹn.
- Nói chung các nhà sản xuất đều đưa ra nhiều loại ngòi bút khác nhau để phù hợp với sở thích của từng người viết. Hai cỡ chung nhất “mịn” và “trung bình”. Ngoài ra còn có các cỡ khác như “siêu mịn” hay “đậm” (dành cho người viết tay trái và người muốn thay đổi kiểu chữ). Thỉnh thoảng còn có cỡ phục vụ riêng cho người say mê viết chữ đẹp.
